احمد آرام

اَحمَد آرام ( زاده: فروردین ۱۲۸۳ ، تهران - درگذشت : ۱۴ فروردین ۱۳۷۸ ، تهران )، مترجم و نویسندهٔ معاصر است. احمد آرام در تدوین دایرةالمعارف فارسی مشارکت داشته‌است.

احمد آرام در محله چاله‌میدان تهران متولد شد. پس از پایان تحصیلات متوسطه از دارالفنون، در سال ۱۳۰۴ به تدریس فیزیک و شیمی پرداخت. او متوجه شد که درس‌های تجربی بصورت نظری و بدون فعالیت آزمایشگاهی تدریس می‌شود. ایشان به ابتکار جدیدی دست زد و کتابی با عنوان هدیه سال نو «مجموعه تجربیات فیزیکی و شیمیایی» منتشر کرد. «هدیه سال نو» نخستین کتاب آموزشی در کارهای آزمایشگاهی شامل آزمایش‌های فیزیک و شیمی است که استاد احمد آرام آن را در بهمن سال ۱۳۰۴ تألیف کرده‌است. احمد آرام سپس به رشته حقوق روی آورد ولی پس از چندی آن را رها کرد و به پزشکی تمایل یافت، ولی این یک نیز چندان پایبندش نکرد و در آخرین سال آن را نیز رها کرد و به فعالیتهای فرهنگی و ترجمه روی آورد. وی به همراه دکتر نصیری از بنیانگذاران تألیف کتاب‌های درسی در ایران است و مدتی به عنوان معاون وزیر آموزش و پرورش در دهه ۲۰ خورشیدی فعالیت داشته‌است.

احمد آرام یکی از نخستین مؤلفان کتاب‌های درسی و آموزشی بود که هم به تنهایی و هم با کمک دیگران کتاب‌های فیزیک و شیمی دبیرستان را تألیف کرد. علاقه‌ای که به امیرکبیر داشت نام مجموعه‌ای از کتاب‌های خود را به نام «مجموعه امیر» نامگذاری کرد. احمد آرام تا حدود سال ۱۳۳۰ نزدیک به چهل جلد کتاب درسی و آموزشی نوشت.

احمد آرام یکی از پرکارترین مترجمین معاصر است که بیش از یکصد و چهل اثر از زبانهای انگلیسی فرانسه و عربی ترجمه کرده‌است. وی در ترجمه کتاب‌ها، دقت می‌کرد تا معادل‌های فارسی مناسب برای واژه‌های خارجی بیابد و از اصطلاحات و واژه‌های فرنگی استفاده نکند. خود وی در این باره می‌گوید:
   
    من در زمینه طب کتابی ترجمه کرده‌ام که حدود ۱۲۰۰ صفحه دارد. در این کتاب سعی کرده‌ام حتی یک کلمه فرنگی نیاورم. البته کار بسیار مشکلی است، ولی من این کار را انجام دادم.    
  
مرحوم احمد آرام روز ۱۴ فروردین سال ۱۳۷۸ در آمریکا درگذشت و طی مراسمی در روز ۲۲ فروردین و پس از انتقال به تهران تدفین شد. وی در سال ۱۳۸۲ به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار برگزیده شد.

وی بیش از ۲۰۰ اثر از زبانهای انگلیسی ، فرانسه و عربی ترجمه کرده‌است. برخی از آثار ترجمه ایشان شامل:

    * اثبات وجود خدا
    * سه حکیم مسلمان (نوشته حسین نصر)
    * علم و تمدن در اسلام (نوشته حسین نصر)
    * پیدایش و مرگ خورشید
    * تکامل فیزیک (تألیف آلبرت اینشتین)
    * تاریخ تمدن (نوشته ویل دورانت)
    * انتقال علوم یونانی بعالم اسلامی (تالیف دلیسی اولیوی)
    * مشرق زمین گاهواره تمدن
    * هگل و مبانی اندیشه معاصر
    * تاریخ علم (تالیف جرج سارتن)
    * شش بال علم
    * متفکران اسلام (نوشته بارون کاراد)
    * حدس‌ها و ابطال ها(نوشته کارل پوپر)
    * هگل و مبانی اندیشه معاصر (نوشته امیرمهدی بدیع)
    * یونانیان و بـربـرهـا (نوشته امیرمهدی بدیع)
    * هیئت
    * لغتهای قرآن
    * معلم نمونه
    * اندیشه‏های کلامی شیعه (نوشته مارتین مکدرموت)

کتاب آرام نامه در سال ۱۳۶۱ توسط انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی و به اهتمام دکتر مهدی تدوین شده و شامل خاطرات و گفتگوهایی با وی است.